دبیرخانه ایران دیجیتال، در ادامه روند مطالعات خود در زمینه تحولات دیجیتال، به بررسی اثرات اقتصاد دیجیتالی بر روی GDP پرداخته است، که گزارش آن در دو بخش ارائه می‌شود. تولید ناخالص داخلی یا GDP، یکی از شاخص‌های بررسی فعالیت‌های اقتصادی هر کشور، است که به عنوان ارزش کل بازار کالاها و خدمات نهایی تولید شده در یک بازه زمانی معین، تعریف می‌شود.
به گزارش دبیرخانه ایران دیجیتال، GDP مقادری ارزش زیادی را در اقتصاد دیجیتال از دست خواهد داد. در دسترس بودن کالاهای دیجیتال به صورت رایگان، هیچگونه تأثیر مثبتی بر روی تولید ناخالص داخلی نخواهد داشت، اگر چه این نکته(دسترسی آزاد و رایگان به اطلاعات)، برای کاربران دارای ارزش است.
این نکته(از دست دادن ارزش GDP در اقتصاد دیجیتالی)، عواقب زیادی را به همراه خواهد داشت. با این حال، باید معیار مناسبی برای سنجش و اندازه‌گیری ارزش اقتصاد دیجیتال تعریف شود تا سیاست‌گذاران بتوانند به وسیله آن مدیریت اقتصاد دیجیتال را انجام دهند. با این وجود، یک تیم تحقیقاتی در دانشگاه MIT در اوایل سال ۲۰۱۹، روش و ابزاری را برای اندازه‌گیری مزایای اقتصاد دیجیتال به وجود آورده‌اند.
در حال حاضر تولید ناخالص داخلی، چگونه ارزش کالاهای دیجیتال را جبران می‌کند؟
در گزارش دبیرخانه ایران دیجیتال آمده است تولید ناخالص داخلی(GDP) یک از دست‌آوردهای مهم قرن بیستم است که دارای نقاط ضعف نیز می‌باشد. یکی از بزرگترین و اصلی‌ترین ضعف‌های GDP این نکته است که هر کالایی با قیمت صفر، تأثیری در تولید ناخالص داخلی ندارد و به عبارت دیگر “هر شیء با قیمت صفر، دارای وزن صفر در تولید ناخالص داخلی است”. این کالای دارای قیمت صفر، هر نوع کالایی می‌تواند باشد، که به عنوان مثال می‌توان به صفحات اینترنتی و یا برنامه‌های کاربردی گوشی‌های تلفن همراه اشاره نمود.
ضعف مذکور، یک انتخاب طراحی بود که در عصر دیجیتال ظهور و نمود پیدا نمود. کالاهای دیجیتال، در ظاهر ممکن است دارای ارزش صفر باشند و به رایگان در اختیار همگان قرار بگیرند، اما باید به این نکته هم توجه داشت که شرکت‌ها مقادیر زیادی از آن را از دست می‌دهند. حال، این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان پارادوکس بین ارزش کالاهای دیجیتال و مقدار آن را مدیریت نمود.
اگر چه کالاهی دیجیتال دارای قیمت صفر هستند و به راحتی مقادیر زیادی از آن در اختیار کاربران و مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد، اما باید به این نکته هم توجه داشت که شرکت‌ها و سازمان‌هایی هستند از طریق فروش تبلیغات و یا فروش مستقیم از طریق اینترنت، میلیاردها و یا حتی صدها میلیارد دلار ارزش و درآمد کسب می‌کنند. بنابراین به وضوح مقدار زیادی ارزش ایجاد می‌شود حتی اگر کالاهای خود را در تولید ناخالص داخلی نشان ندهند.
آیا این مشکل است؟
دلیل اصلی این مشکل این است که کالاهای دیجیتال و کالاهایی که به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌گیرد، به سهم بزرگی از اقتصاد تبدیل شده‌اند. تا کنون، همیشه بخش‌هایی از GDP بوده است که از دست رفته است، اما این بخش، با ظهور گوشی‌های هوشمند و استفاده از اینترنت دارای سهم بزرگتری شده است.
با بیان یک مثال، میزان تأثیرگذاری اینترنت و کالای دیجیتال بر روی GDP تشریح می‌گردد. اگر ویکی‌پدیا جایگزین دایره المعارف شود، تولید ناخالص داخلی کاهش خواهد یافت زیرا کاربران دیگر نیازی به پرداخت هزینه استفاده از دایره المعارف نخواهند داشت، با این حال، ارزش کاربران افزایش خواهد یافت. اگر به این نکته توجه شود که تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخصی از رفاه است، هدف این است که میزان تأثیرگذاری کالای دیجیتال بر روی رفاه سنجیده شود و به همین دلیل باید معیارها تغییر نمایند.
در گزارش آتی دبیرخانه ایران دیجیتال به بررسی این مشکل پرداخته شد و راه‌حل ارائه شده در این خصوص ارائه می‌گردد.