حمیدرضا احمدیان، مدیر کل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایهگذاری معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از اعضای شورای سیاستگذاری رویداد هفته دیجیتال هستند. به بهانه این رویداد گفتگویی با ایشان داشتیم که در ادامه می خوانید:
- آقای دکتر شما وضعیت بازار IoT در ایران را چطور ارزیابی میکنید؟
اندازه بازار اینترنت اشیا در جهان در طی سالیان اخیر به حجمی معادل چند صد میلیارد دلار رسیده است. نرخ رشد سالانه این بازار درطی این سالها بسیار بالا بوده و پیش بینیهای موسسات معتبر جهانی نشانگر این است که این روند رو به رشد، طی سالهای آتی نیز با نرخ بالاتر از گذشته ادامه مییابد. گزارشهای جهانی بیانگر این است که ارزش این بازار در منطقه خاورمیانه و آفریقا تا سال ۲۰۲۱ به تنهایی به بیش از ۱۲ میلیارد دلار برسد.
با توجه موارد بالا و همچنین وجود پتانسیلهای مناسب داخلی و فعالیتهایی که در سالهای اخیر در کشور آغاز شده، قطعا میتوان گفت یکی از بازارهای دارای بیشترین پتانسیل رشد در سالهای آتی در بخش فناوری اطلاعات ایران، بازار اینترنت اشیا است. علی الخصوص در چند سال گذشته و با گسترش و توسعه زیرساختهای ارتباطی در کشور از قبیل شبکههای ارتباطی و فیبرنوری، افزایش پهنای باند و راهاندازی شبکههای نسل ۳ و ۴ ارتباطات سیار در کشور زمینه لازم برای فعالیت کسبوکارها در این بازار فراهم شده است. به طوریکه امروزه شاهد آن هستیم که برخی شرکتهای نوپا به طور جدی در این حوزه وارد شده و کار میکنند. این کسبوکارها در لایههای مختلف سختافزار، ارتباط، ایجاد پلتفرمها، ارایه سرویس، امنیت و پردازش اطلاعات در بازار فعال هستند. از سوی دیگر وجود نیروی انسانی جوان، متخصص و تحصیلکرده نیز از جمله ظرفیتهای موجود کشور برای توسعه این بازار است.
اما آنچه مسلم است این که ما هنوز در ابتدای راه هستیم و بازار اینترنت اشیا در ایران پتانسیل و ظرفیتهای بکر بسیاری برای رشد و توسعه دارد. فرصتهای بسیاری برای سرمایهگذاری و شکلگیری کسبوکارها در زیربخشهایی نظیر شهرها و منازل هوشمند، کاربردهای صنعتی، بهداشت، خودروسازی، کشاورزی و موارد مشابه در کشور وجود دارد. با این حال لازم است که علاوهبر کسبوکارهای استارتاپی، شرکتهای بزرگ فناوری اطلاعات کشور و خصوصا اپراتورهای تلفن همراه و دیتا نیز از طریق برنامههای اجرایی مدون به این موضوع ورود کنند و با حمایت از شکلگیری استارتاپها زمینه برای توسعه این بازار را به خصوص در لایههای ارایه خدمت، پردازش اطلاعات، امنیت و پیادهسازی پلتفرمها فراهم آورند.
- در وزارت ارتباطات طی یک سال گذشته چه اقداماتی در حوزه IoT انجام شده؟
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از طریق واحدهای زیرمجموعه نظیر پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات طرح اینترنت اشیا را در برنامه جدی کاری خود قرار داده است و اولین مستندات مطالعاتی در این ارتباط را سال گذشته منتشر کرده است و برنامههای مداوم در راستای تعامل و همافزایی فعالین اکوسیستم در جریان است. همچنین برخی پروژهای اجرایی پایلوت در حوزه کشاورزی و صنعت با بهره گیری از تکنولوژی IoT را در مناطق مختلفی از کشور پیادهسازی شدهاند. از دیگر اقدامات صورت گرفته در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات میتوان به تفاهم و کارهای انجام شده با سایر وزارتخانه ها از جمله وزارت نیرو در راستای هوشمندسازی کنتورهای مصرف برق، آب اشاره کرد.
علاوه بر این دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه گذاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در طی یک سال گذشته با انجام مطالعات راهبردی، نسبت به رصد تحولات بینالمللی، بررسی روند تغییرات بازار، و سرمایه گذاریهای انجام شده جهانی در این صنعت در منطقه و جهان اقدام کرده است.
- برنامه وزارت ارتباطات برای یکسال آتی چیست؟
در طی سال جاری تعاملات با انجمن ها و تشکلهای فعال در زمینه اینترنت اشیا در کشور توسط این دفتر بهطور مداوم برقرار بوده و تلاش شده است با مشارکت در برنامه ها، ارائه مشاوره، آموزش، فرهنگسازی و حمایت از طرح های پیشنهادی در راستای کمک به توسعه اکوسیستم اینترنت اشیا در کشور اقدام شود که قطعا در سال آتی نیز این موارد با جدیت بیشتری از طریق تعامل بیشتر با ارگانهایی نظیر شهرداری و سایر وزارتخانهها ادامه خواهد یافت.
- بنظر شما توسعه خدمات IoT چه تاثیری میتواند درشرایط اقتصادی فعلی کشور و با توجه به شرایط تحریم داشته باشد ؟
اگرچه تحریم در ذات خود چالشها و سختیهایی را به دنبال خواهد داشت، اما در حوزه فناوری اطلاعات و مسائلی از این دست که با دانش روز ارتباط دارند تحریم نمیتواند به عنوان یک عامل بازدارنده عمل کند. در این شرایط مشاهده میکنیم که همچنان بازار فناوری اطلاعات به عنوان یکی از بخشهای دارای بیشترین پتانسیل رشد در کشور به شمار میرود و علاوه بر امکان توسعه فعالیتهای داخلی، با مطالعه دقیق، شناخت درست بازار و تدوین برنامه هوشمندانه و حساب شده میتوان به حضور در بازارهای منطقه حتی در شرایط تحریم بسیار امیدوار بود. چرا که علاوه بر وجود دانش و ظرفیتهای داخلی فرصتهای مناسب و بکری در منطقه و کشورهای هدف برای حضور و فعالیت بخش خصوصی داخلی وجود دارد که البته همانطور که اشاره شد موفقیت در این موضوع نیازمند تدوین و اجرای مدلهای هوشمندانه و متفاوت با گذشته است. پس اساسا در فضای کسبوکارهای جدید، تحریم میتواند به عنوان یک فرصت تلقی شود و امکان رشد و رقابت برای کسب و کارهای داخلی را فراهم آورد. خصوصا در حوزه IoT در صورتی که بخواهیم اقدامات محتوایی و زیرساختی در کشور انجام دهیم و برای ایجاد پلتفرمها اقدام کنیم تحریم نمیتواند مانع شود. برای دستیابی به این اهداف لازم است که با همکاری تمام بازیگران این حوزه از جمله فروم و آکادمی اینترنت اشیا برای ایجاد شرکتهای ارزش آفرین با قابلیت حضور در بازارهای منطقه و جهانی، برنامه و مدلهای اجرایی تهیه و اجرایی شود.
- در پایان شما فکر می کنید برگزاری کنفرانس IoTex چه تاثیری در توسعه بازار IoT در کشور می تواند داشت باشد؟
برگزاری کنفرانس IoTex توسط فروم و رویدادهایی نظیر این، علاوه بر اینکه فعالان این عرصه را به منظور تبادل دانش و اطلاعات، آشنایی با آخرین روندهای روز جهانی، مطالعه اقدامات سایر کشورها، و شناخت پتانسیلهای داخلی دور هم جمع میکند، فرصت خوبی را برای تبادل نظر بخش خصوصی و دولتی با هدف آشنایی با چالشها و موانع پیش رو فراهم میآورد و کمک میکند تا تعامل بیشتری برای ارائه راهکارهای حمایتی و هماندیشی در جهت رفع مشکلات فرآهم شود.
همچنین این رویدادها زمینه برای جلب مشارکت سایر فعالین اکوسیستم نظیر اپراتورها، شرکتهای سرمایه گذاری، مراکز علمی و تحقیقاتی برای تعریف پروژهها و ایجاد بازارهای بزرگتر را امکانپذیر میسازد. از سوی دیگر علاقهمندان ورود به کسبوکارهای این بخش نظیر دانشجویان و متخصصین جوان نیز میتوانند از این رویدادها برای بهرهگیری دانشی و شبکهسازی به منظور شروع فعالیت آتی کسب و کار خود بهره مند شوند.
جهت اطلاع از نشستها، سمینارها و کارگاههای هفته دیجیتال ایران به وبسایت digitalweek.ir مراجعه فرمایید.